HOÀNG TỬ BÉ
Le Petit Prince
Tác giả: SAINT EXUPÉRY
(Với những hình minh họa của chính tác giả)
BÙI GIÁNG dịch
---------------------0-------------------
(PHẦN 5)
XIX.
Hoàng tử bé leo lên một ngọn
núi cao. Những ngọn núi duy nhất mà chàng đã từng có biết là ba hỏa sơn sâu tới
hai đầu gối chàng. Và chàng đã từng sử dụng ngọn hỏa sơn nguội như sử dụng một
cái ghế con
“Từ một đỉnh núi cao như chóp
núi này chàng tự nhủ, ta sẽ nhìn thoáng qua một cái là thấy khắp cả hành tinh,
khắp cả mọi người..." Nhưng chàng chỉ nhìn thấy những chóp nhọn lởm chởm
bén như đao.
"Chào
đó", chàng nói vu vơ khống khứ.
"Chào đó...
chào đó... chào đó...", tiếng vang đáp lại.
"Các ngươi là ai?", hoàng tử bé hỏi.
"Các ngươi là
ai... các ngươi là ai... các ngươi là ai...", tiếng vang đáp lại.
"Xin hãy là
bạn thiết của ta, ta cô đơn lắm", chàng nói.
"Ta cô đơn lắm... ta cô đơn lắm... ta cô đơn lắm...", tiếng vang đáp lại.
“Hành tinh này sao mà kỳ cục thế!“, chàng tự nhủ. "Nó khô khan khô đét nó nhọn hoắt đắng cay, nó đìu hiu chát ngấm. Con người ở tại đây thì thiếu hẳn tưởng tượng. Ai bảo gì, thì chỉ biết lặp trở lại ba lần bốn lần cái điều họ bảo... Tại xứ sở mình, mình đã có một đóa hoa: bao giờ nàng cũng mở môi giật giành nói trước. Người ta chưa kịp mở miệng, thì nàng đã tuôn ra một tràng..."
XX.
Nhưng rồi sau khi
bước bước mãi xuyên qua những cát, những đá, những chỏm cứng, những cồn mềm,
những gió lục, những nắng xanh, cuối cùng hoàng tử chợt thấy ra một con đường.
Và mọi mọi con đường đều dẫn tới những con người ta.
"Chào
người đó", chàng bảo.
Đó là một thửa vườn
đầy hoa hồng nở.
"Chào chú", những đóa hồng nói.
Hoàng tử bé nhìn chúng, tất cả đều giống hệt đóa hoa của
chàng. Chàng đờ đẫn kinh ngạc hỏi:
"Các nường là ai?"
"Chúng ta là những đóa hồng", những đóa hồng đáp
thế.
"A!" hoàng tử bé thốt...
Và chàng cảm thấy vô cùng khổ sở. Đóa hoa của chàng từng đã
kể lể rành mạch cho chàng rõ là nàng ta vốn là một cành thiên hương duy nhất
trong chủng loại của nàng, một mình lộng lẫy nằm ở giữa vũ trụ bên cạnh càn
khôn. Thế mà tại đây, coi kìa, có cả một loạt năm nghìn đóa, giống hệt như
nhau, xum xít trong một thửa vườn xum xuê chật ních.
"Nàng ắt sẽ phật ý bực mình lắm, chàng tự nhủ, nếu nàng nhìn thấy cái cảnh này... nàng ắt sẽ húng hắng ho tràn lan ra một cách thật đồ sộ và sẽ giả bộ chết đi để thoát khỏi lố bịch. Và ta ắt sẽ phải buộc lòng giả bộ chăm sóc nàng, bởi vì, nếu ta không làm thế, ắt nàng sẽ tự để cho thân nàng chết đi thật sự, để mà làm nhục ta, cho ta xấu hổ một phen..."
Rồi chàng tự nhủ thêm: "Ta đã tưởng mình giàu sang vô
hạn với một đóa hoa duy nhất, té ra mình chỉ có sở hữu một đóa hồng thông
thường mà thôi. Té ra hoa của mình và ba ngọn hỏa sơn của mình sâu chỉ tới hai
đầu gối của mình, và một ngọn thì có lẽ tắt ngấm vĩnh viễn, té ra mọi cái đó
không đủ khiến cho ta thành một vị hoàng tử lớn lao chi cho lắm..." Và
duỗi thân xuống cỏ, chàng nằm khóc miên man..
XXI.
Chính lúc đó hiện
ra con chồn:
"Chào
chú", con chồn nói.
"Chào
chú", hoàng tử lễ độ đáp lại, "ngoảnh nhìn mà chẳng thấy chi
hết."
"Ta ở tại
đây", giọng nói vẳng lên, "ta ở tại đây, dưới gốc cây táo..."
"Chú là ai?", hoàng tử bé nói, "Chú xinh lắm đó..."
"Ta là một con chồn", con chồn nói...
.
...."Hãy tới đây chơi với ta nhé", hoàng tử bé đề nghị.
"Ta buồn quá đỗi..."
"Ta chẳng thể chơi đùa với chú được", con chồn nói.
"Ta chưa được tuần dưỡng nên tính khí chưa thuần".
"A! xin lỗi nhé", hoàng tử bé thốt.
Nhưng, sau cơn suy ngẫm, chàng nói thêm:
"Tuần dưỡng có nghĩa là gì?"
"Chú không phải người của xứ này", con chồn nói,
"chú tìm kiếm chi đây?"
"Ta tìm kiếm con người", hoàng tử bé đáp. "Tuần
dưỡng có nghĩa là gì?"
"Con người", con chồn nói, "con người họ có những
khẩu súng và họ đi săn bắn. Thật là điều rầy rà lắm đó. Họ cũng nuôi những con
gà mái tơ nữa. Đó là điều duy nhất có ý nghĩa nơi xứ sở con người... Gà mái ôi!
Gà mái tơ hơ hớ... Chú đi tìm gà mái đó ư?"
"Không", hoàng tử bé đáp. "Ta tìm kiếm những
người bạn thiết. Tuần dưỡng có nghĩa là gì?"
"Đó là một điều bị quên lãng quá nhiều", con chồn đáp:
"Đó có nghĩa là tạo nên những mối liên lạc..."
"Tạo nên những mối liên lạc?"
"Hẳn thế, con chồn nói. Đối với tôi, chú hiện giờ chỉ là
một đứa trẻ giống y như trăm nghìn đứa trẻ bé khác. Và ta không cần thiết gì
tới chú. Và chú cũng chẳng cần gì tới ta. Đối với chú, ta chỉ là một con chồn
lũi lang thang như trăm nghìn con chồn lũi phất phơ phiêu hốt dưới sương trời
lỗ đỗ thế thôi. Nhưng nếu chú tuần thiện dưỡng ta, thì chúng ta sẽ cần tới
nhau. Chú sẽ trở nên duy nhất trong cõi đời, đối với ta. Ta sẽ trở nên duy nhất
trong cõi đời, đối với chú..."
"Ta bắt đầu hiểu rồi đó", hoàng tử bé nói. "Có
một đóa hoa... ta tưởng nàng đã tuần dưỡng ta..."
"Có thể lắm, con chồn nói. Trên Trái Đất, thấy xiết bao là
sự vật... vạn chủng thiên ban..."
"Ồ! không phải ở trên Trái Đất", hoàng từ bé nói.
Con chồn có vẻ động tính hiếu kỳ:
"Ở trên một hành tinh khác?"
"Ừ."
"Có những kẻ đi săn, trên hành tinh ấy?"
"Không."
"Mọi sự, chẳng có một cái gì là hoàn hảo", con chồn
thở ra một cái.
Nhưng con chồn trở lại với ý tưởng của nó:
"Đời ta tẻ nhạt. Ta đuổi bắt những con gà mái, loài người
đuổi bắt ta. Mọi con gà mái đều giống nhau, và mọi con người đều giống nhau (dù
là người phồn hoa rực rỡ, dù là người phố thị đìu hiu...). Vậy nên ta có u sầu
chán ngán đôi chút. Nhưng, nếu chú tuần dưỡng ta, cuộc sống của ta sẽ sáng sủa
ra, kể như có bóng mặt trời chiếu vào vậy. Ta sẽ biết một tiếng động của một
bàn chân bước đi, nghe khác hẳn mọi tiếng chân bước khác. Những bước chân khác
khiến ta chui vào hang trong đất. Bước chân của chú lại gọi ta ló đầu ra ngoài
hang nghe như âm thanh một giọng nhạc. Và này coi kìa! Chú thấy ở đằng xa kia
kìa những cánh đồng lúa mì đó chớ? Ta không ăn bánh mì. Lúa mì đối với ta vô
dụng. Những cánh đồng lúa mì chả có nhắc nhở ta cái gì ráo. Và cái điều đó,
thật đáng buồn! Nhưng chú có những sợi tóc màu vàng óng. Vậy nên sự vụ sẽ trở
thành huyền diệu, một khi chú đã tuần dưỡng ta xong! Lúa mì, màu vàng óng, từ
đó về sau sẽ nhắc nhở ta nhớ tới chú. Và từ đó ta sẽ yêu dấu tiếng gió thổi
thánh thót trong lúa mì hiu hiu..."
Con chồn dừng lại và nhìn thật lâu hoàng tử bé:
"Nếu chú vui lòng... hãy tuần dưỡng ta đi!"
"Ta muốn lắm", hoàng tử bé đáp, "nhưng ta không
có thì giờ nhiều. Ta còn phải kiếm những bạn thiết, khám phá thêm, còn nhiều sự
vật phải tìm hiểu biết."
"Người ta chỉ hiểu biết những sự vật được người ta tuần
dưỡng", con chồn nói. "Con người ngày nay không còn thì giờ để hiểu
biết gì hết. Họ mua những đồ vật làm sẵn ở tại chợ, nơi những người lái buôn
chuyên bán những bạn thiết, nên con người không có nữa những bạn thiết. Nếu chú
muốn có một bạn thiết, hãy tuần dưỡng ta đi!"
"Phải làm sao?", hoàng tử bé hỏi.
"Phải hết sức nhẫn nại", con chồn đáp. "Thoạt tiên, chú sẽ ngồi hơi xa ta một chút, như vậy vậy đó, nằm vậy đó trong cỏ. Như vậy đó. Ta sẽ đưa đôi con mắt tròn mà liếc nhìn chú, và chú sẽ không nói một tiếng nào. Ngôn ngữ vốn là cội nguồn của ngộ nhận. Nhưng, mỗi ngày mỗi qua, thì chú mỗi có thể ngồi xích lại mỗi gần ta hơn mỗi chút..."
Ngày hôm sau, hoàng tử bé trở lại....
"Tốt hơn là
nên trở lại vào cái giờ của bữa trước, một giờ nhất định, con chồn nói. Nếu chú
đến, chả hạn, vào lúc bốn giờ chiều, thì khởi từ lúc ba giờ chiều, cõi lòng ta
đã bắt đầu sung sướng. Rồi giờ khắc càng tiến tới gần thêm, ta sẽ càng tăng
thêm sung sướng. Tới bốn giờ chiều thì, ha! ta loay hoay, e ngại, ta ngồi đứng
không an; ta sẽ khám phá được ý nghĩa vô ngần hắt hiu của phù du mênh mông hạnh
phúc! Nhưng nếu chú tới bất kể lúc nào, thì ta sẽ chẳng biết đâu vào đâu mà mò
ra cho đúng cái giờ phải chuẩn bị cho cái trái tim, cái phút phải vận y phục
vào cho cái cõi lòng đón chào tươm tất... Cần phải có những nghi thức mơ mộng, những
điển lễ phôi pha."
"Sao gọi là
điển lễ?", hoàng tử bé nói.
"Đó cũng lại
là một cái gì bị quên lãng đi nhiều quá", con chồn nói. "Điển lễ,
nghi tiết, là cái gì làm cho cái ngày này nó không giống mọi cái ngày khác, nó
làm cho cái một giờ này không giống cái mọi giờ khác. Có điển lễ, chả hạn, nơi
những người đi săn. Chúng nó khiêu vũ cới gái thôn làng ngày thứ năm. Thế là
ngày thứ năm là ngày huyền diệu! Ta sẽ đi dạo mon men tới tận mép đồng nho. Còn
nếu bọn đi săn mà khiêu vũ bất cứ lúc nào, thì mọi mọi ngày ngày ngày sẽ giống
hệt như nhau, và ta sẽ không có buổi nghỉ ngơi, không có giờ hội hè hoan
lạc."
Và thế đó, hoàng tử
bé khởi sự tuần dưỡng con chồn. Và lúc tới giờ sắp từ giã:
"A!", con
chồn nói, "Ta sắp khóc mất rồi..."
"Đó là lỗi tại
chú, ta không có ý đem lại khổ tâm cho chú, nhưng vì chú đã muốn rằng ta tuần
dưỡng thiện dụ chú..."
"Hẳn
nhiên", con chồn nói.
"Thế thì chú
chả có được lợi gì hết trong vụ này!"
"Trong vụ này
ta được lợi đó", con chồn nói, "ấy bởi cái màu lúa mì."
Rồi nó nói thêm:
"Hãy về nhìn
lại những đóa hồng đi. Chú hiểu rằng riêng cái đóa hồng của chú là đóa hoa duy
nhất trong cõi hồ sơn. Và suốt bình sinh của chú, bất cứ đi đâu, cách biệt nơi
nào, chú vẫn đưa tâm hồn hướng về ban sơ hồ sơn hồi tưởng mãi, đúng như lời thi
sĩ xưa kia “Sa Mạc hồi khan Thanh Cấm Nguyệt. Hồ Sơn ứng mộng Vũ Lâm
Xuân..." Người xưa quả nhiên không có nói dối ta đâu. Chú sẽ trở lại vĩnh
biệt ta, và ta sẽ biếu chú một bí ẩn để làm quà."
Hoàng tử bé quay
gót đi nhìn lại những nụ hồng:
"Các nàng
không có gì giống đóa hồng của ta, các nàng hiện chẳng là cái gì ráo, chàng bảo
những đóa hồng như vậy. Chẳng có ai đã tuần dưỡng các nàng và các nàng cũng
chẳng có tuần dưỡng ai cả. Các nàng cũng như con chồn của ta trước đây. Trước
đây nó chỉ là một con chồn giống trăm nghìn con chồn khác. Nhưng ta đã biến nó
nên bạn thiết của ta, và bây giờ nó trở thành duy nhất trong cõi hồ sơn ứng
mộng cho Sa Mạc trổ bông Vũ Lâm Xuân hồi khan Thanh Cấm Nguyệt (!)"
Và những nụ hồng
thật đã rất mực bực lòng bối rối.
"Các nàng đẹp,
nhưng các nàng trống rỗng ở bên trong", chàng còn nói thêm như thế.
"Người ta không thể vì các nàng mà chết đi trong ngậm ngùi tưởng niệm. Hẳn
nhiên, đóa hồng của ta, một bộ hành đi qua ắt tưởng là nó giống các nàng. Nhưng
riêng nó, nó lại quan trọng hơn hết thảy các nàng, bởi vì chính nó được ta tự
tay tưới nước. Bởi vì chính nó đã được ta che giữ sau một tấm bình phong. Bởi
ví chính nó đã được ta bắt sâu, tỉa bọ (trừ một vài con để lại nhằm những cánh
bướm mai sau). Bởi vì chính nó đã được ta lắng tai nghe than van, hoặc nghe tán
hươu tán vượn diễm kiều tài tử, hoặc đôi lúc lại được nghe cả cái lặng im căm
nín như chiều Xuân vắng vẻ thanh hà. Bởi vì đó là đóa hồng của hồn ta tưởng
nhớ."
Và chàng trở lại
với con chồn:
"Vĩnh biệt
chồn nhé", chàng nói...
"Vĩnh biệt chú
đó", chồn nói. "Đây là điều bí ẩn. Thật rất đơn sơ: người ta chỉ nhìn
thấy rõ là với trái tim. Các cốt thiết, cái tinh thể, cái đó vô hình đối với
hai con mắt."
"Cái tinh thể
cốt thiết, nó vô hình đối với hai con mắt", hoàng tử bé lặp lại, để ghi
nhớ về sau.
"Chính cái thì
giờ chú đã tiêu hao mất đi vì đóa hồng của tôi..." hoàng tử lặp lại,
để ghi nhớ về sau.
"Con người đã
quên chân lý đó", con chồn nói. "Nhưng chú chớ nên quên. Chú trở
thành có trách nhiệm vĩnh viễn đối với cái gì chú đã một lần tuần dưỡng một
phen. Chú có trách nhiệm với đóa hồng của chú."
"Tôi có trách
nhiệm với đóa hồng của tôi"... hoàng tử bé lặp lại, để ghi nhớ về sau.
XXII.
"Chào
đó", hoàng tử bé nói.
"Chào
đó", người bẻ ghi chuyển lộ hỏa xa nói.
"Bác làm chi
đây", hoàng tử bé nói.
"Ta tuyển lựa
hành khách, từng tốp hàng ngàn", người bẻ ghi chuyển lộ hỏa xa nói.
"Ta phát tống
những chuyến tàu mang chở họ đi, lúc về phía hữu, lúc về phía tả."
Và một chuyến tàu
tốc hành sáng rỡ, vang ì ầm như sấm làm rung chuyển buồng máy bẻ ghi.
"Họ hối hả vội
vàng lắm", hoàng tử bé nói. "Họ tìm kiếm chi?"
"Người lái đầu
máy hỏa xa cũng không biết nốt", người bẻ ghi chuyển lô nói.
Và chợt vang ì ầm,
một con tàu tốc hành thứ hai sáng rực, từ phương hướng ngược chiều chạy tới.
"Họ về trở lại
rồi ư?" hoàng tử bé hỏi...
"Đấy không
phải là bọn người khi nãy", người bẻ ghi chuyển lộ nói. "Đây là một
đổi trao."
"Bọn họ không
vừa lòng, tại nơi họ ở?"
"Chẳng bao giờ
người ta vừa lòng với nơi chốn mình đương ở", người bẻ ghi chuyển lộ nói.
Và chợt vang ì ầm
sấm sét con tàu tốc hành thứ ba.
"Bọn họ đuổi
theo lũ hành khách đầu tiên?", hoàng tử bé hỏi.
"Bọn chúng
chẳng đuổi theo cái gì ráo", người bẻ ghi chuyện lộ nói. "Bọn chúng
ngủ khì trong đó, hoặc ngồi ngáp ngắn ngáp dài! Chỉ bọn con trẻ là dán mũi vào
cửa kính mà dòm ra."
"Chỉ lũ con
trẻ là biết cái điều chúng tìm kiếm, hoàng tử bé thốt. Chúng tiêu phí thì giờ
vì một con búp bê giẻ rách, và con búp bê trở thành hệ trọng, và nếu người ta
cướp giật đi, thì chúng khóc lóc..."
"Chúng may mắn
lắm đó", người bẻ ghi chuyển lộ nói.
XXIII.
"Chào
đó", hoàng tử bé nói.
"Chào đó"
người buôn hàng nói.
Đó là một người
buôn bán những hoàn thuốc tuyệt hảo làm dịu cơn khát nước. Người ta nuốt mỗi
tuần một viên và người ta sẽ không còn cảm thấy cần uống nước nữa.
"Tại sao bác
bán những thứ đó"? hoàng tử bé hỏi.
"Đó là một sự
tiết kiệm thì giờ rất lớn", người buôn bán nói. "Những nhà chuyên môn
đã làm những con tính tổng kê. Ta dành dụm được năm mươi ba phút mỗi
tuần."
"Và dùng làm
gì với năm mươi ba phút đó?"
"Dùng làm cái
gì thì làm, tùy thích..."
"Ta",
hoàng tử bé tự nhủ, "nếu ta có năm mươi ba phút để tiêu dùng, ta sẽ bước
đi thật êm dịu tìm tới một mạch giếng..."
XXIV.
Thấm thoát loay
hoay đã tới ngày thứ tám kể từ bữa hỏng máy rớt trong sa mạc, và tôi đã ngồi
lắng tai nghe câu chuyện về gã lái buôn, vừa uống giọt cuối cùng của số nước
tích trữ:
"A!", tôi
bảo hoàng tử bé, "những kỷ niệm của chú thật quả là xinh, nhưng tôi chữa
chạy chưa xong chiếc phi cơ, tôi chẳng còn chi để uống, và tôi cũng sẽ sung
sướng lắm nếu mình có thể bước đi một cách êm ái mà tìm tới một cái mạch giếng
nước đâu đó đang dạt dào!"
"Người bạn
chồn cỏn con từng bảo với tôi rằng..."
"Này chú bạn
bé bỏng của tôi ơi, bây giờ không còn chuyện bạn chồn, chồn bạn, chồn cỏn con,
con chồn chồn chi nữa hết!"
"Tại sao
vậy?"
"Tại vì người
ta sắp chết khát..."
Chú bé không hiểu
lý luận đó của tôi, trả lời:
"Có một người
bạn thiết, thật là tốt lắm đó, cho dẫu có sắp phải chịu chết. Tôi, tôi rất hài
lòng hả dạ đã có được một anh bạn chồn..."
"Chú không ước
độ nổi cái hiểm họa lù lù, tôi tự nhủ. Chú chẳng bao giờ đói, chẳng bao giờ
khát, Một chút ánh trời đã đủ lắm với chú rồi..."
Nhưng chú nhìn tôi
và đáp lại ý tưởng của tôi:
"Tôi cũng khát
nước... ta đi kiếm một cái giếng..."
Tôi làm một cử chỉ
chán nản rạc rời: "Chạy tìm một cái giếng giữa mênh mông sa mạc, là một
điều phi lý".
Tuy nhiên chúng tôi
cũng đứng lên bước đi.
Khi chúng tôi đã
bước đi, đi mãi hàng giờ, lặng lẽ, thì trời sập tối, và những ngôi sao khởi sự
sáng. Tôi nhìn chúng như thoáng nhìn trong chiêm bao, tôi thấy hơi có cơn sốt
trong mình, vì khát nước. Những lời của hoàng tử bé nhảy múa trong ký ức tôi:
"Chú cũng khát
nước nữa hả?" Tôi hỏi thế.
Nhưng chú không đáp
câu hỏi. Chú chỉ nói giản dị:
"Nước có thể
rất là tốt đối với trái tim..."
Tôi không hiểu lời
đáp đó nhưng tôi không nói gì... Tôi biết rằng không nên hỏi chú một chút gì
hết cả.
Chú đã mỏi. Chú
ngồi xuống. Tôi ngồi một bên. Sau một lúc im lặng chú bảo:
"Những ngôi
sao đẹp lắm, ấy là bởi một đóa hoa mà ta không nhìn thấy..."
Tôi đáp “hẳn
nhiên" và lặng lẽ nhìn vào những nếp cát dưới ánh trăng.
"Sa mạc đẹp
lắm", chú nói thêm...
Và quả thật là vậy.
Tôi đã yêu sa mạc luôn luôn. Người ta ngồi trên một đụn cát. Người ta chẳng
thấy gì hết. Người ta chẳng nghe gì hết. Tuy nhiên có cái gì lặng lẽ chiếu sáng
liên miên.
"Cái làm cho
sa mạc đẹp ra", hoàng tử bé nói, "ấy là nó chôn dấu một cái giếng dạt
dào đâu đó..."
Tôi bỗng ngạc nhiên
chợt hiểu sự ngời sáng huyền bí nọ của cát. Thuở tôi còn bé, tôi đã ở trong một
ngôi nhà cổ kính, và một truyền kỳ truyền lại rằng có một kho tàng chôn dấu tại
đó. Hẳn nhiên, chẳng bao giờ có kẻ nào khám phá ra kho tàng nọ. Và có lẽ cũng
chẳng có ai tìm kiếm nó. Nhưng nó đã âm thầm làm cho toàn thể ngôi nhà trở
thành huyền ảo. Ngôi nhà của tôi chứa chất một niểm bí ẩn ở trong đáy linh hồn
của nó...
"Ừ", tôi
bảo hoàng tử bé, "dù là chuyện căn nhà, chuyện ngàn sao hoặc sa mạc, thì
cái gì làm nên vẻ đẹp của chúng, cái đó vô hình!"
"Tôi rất hài
lòng thấy bác đồng ý với anh bạn chồn của tôi. "
Hoàng tử bé ngủ
rồi, tôi ôm chú vào trong cánh tay, và tiếp tục lên đường. Tôi cảm động. Tôi
tưởng mình đang ôm một kho của quí mỏng manh. Tôi tưởng chừng không có gì mong
manh hơn trên Trái Đất. Tôi nhìn dưới ánh trăng vầng trán xanh xao nọ, hai con
mắt khép kín nọ, mấy mớ tóc run rẩy trước gió, và tôi tự nhủ: "cái ta thấy
đó chỉ là một lớp vỏ thôi. Cái hệ trọng nhất, thì vô hình..."
Thấy hai môi chú hé
mở có dáng dấp một nụ cười, tôi tự nhủ thêm: “Cái điều xui ta cảm động nhất nơi
hoàng tử bé đang ngủ này, ấy là hình ảnh một đóa hồng vẫn sáng ngời ở trong
người chú như một ngọn đèn, ngay cả khi chú ngủ...". Và tôi nhận thấy
dường như chú còn mong manh hơn nữa. Phải bảo vệ những ngọn đèn. Một cơn gió có
thể làm cho tắt mất...
Và, bước đi như
vậy, tôi đã tìm thấy một mạch giếng vào lúc bình minh.
(HẾT PHẦN 5)