Xin giới thiệu Kịch Ngắn KẺ ĐẾN MUỘN của tác giả LỮ KIỀU
*Lữ Kiều là bút hiệu của anh Thân Trọng Minh (QH 59-62)
.
KẺ ĐẾN MUỘN
(Tặng Hà
Minh Thanh)
CÁC NHÂN VẬT
VŨ - họa sĩ, không xuất hiện, trừ phút cuối.
HÙNG - đàn ông
PHƯỢNG - thiếu nữ
LIÊN - đàn bà, vợ ông Vũ
KẺ LẠ - đàn ông, không lộ rõ mặt trên sân khấu.
CẢNH ĐỘC NHẤT
Căn phòng tiểu tư sản. Bày biện sơ sài nhưng trau chuốt.
Bàn, ghế bành, tủ, bình hoa.
Cầu thang bên phải, kiểu nửa tân nửa cổ. Ánh sáng trên
cầu thang được chú trọng. Dưới cầu thang, treo một cây tây ban cầm.
Bên phải: cửa sổ - mưa và sấm chớp sau cánh cửa số ấy.
Bên trái: cánh cửa lớn mở ra một hành lang với ánh đèn
vàng.
Ánh sáng được chú trọng ở đây để gây không khí đột ngột
những lúc các nhân vật hiện ra hoặc mất hút trong hành lang.
Chú ý: Những tiếng động trên gác, nhất là những tiếng nạn gõ xuống sàn gỗ.
MÀN MỞ
Người đàn ông và thiếu nữ ngồi, nhìn ra khán giả. Im lặng.
Cánh cửa lớn để mở. Nơi khuôn cửa sổ, thỉnh thoảng lại hiện ra những tia chớp.
Tiếng sấm ù ù, ngắt quãng. Một lát, bỗng có tiếng chân trên gác, lúc đầu nhỏ,
sau lớn dần, không đều.
THIẾU NỮ (ngó lên trần bứt rứt)
Anh Hùng, chúng ta không thể giúp ông ấy điều gì sao?
ĐÀN ÔNG
Không. . . không. .
THIẾU NỮ
Chẳng hạn: những viên thuốc ngủ.
ĐÀN ÔNG
Không ích gì. Ông Vũ can đảm. Nỗi đau đớn mà chúng ta
đang tưởng tượng sẽ làm ông buồn cười.
THIẾU NỮ
Buồn cưới! Ờ, phải đó. Tôi là đàn bà, tình cảm, dễ động
lòng. Tôi không thể
nhìn ông ta như con hổ vẩy vùng tuyệt vọng. Tôi không
chịu nổi tiếng chân gõ trên sàn gỗ, những tiếng chân kêu cứu đưa trí tưởng tượng
của tôi đi quá xa…
ĐÀN ÔNG
Ông ta đã qua cơn đau đớn. Giờ chỉ còn nỗi ám ảnh. Như
vết thương không
lành, tái phát từng cơn.
THIẾU NỮ
Ông Vũ là một họa sĩ có tài.
ĐÀN ÔNG
Tôi biết. Nhưng giờ ông ta không còn vẽ được nữa. Mà
đâu phải như vậy đời
không còn ý nghĩa đối với ông, ông ta là một gã tình
nhân đắm đuối. Tôi thèm muốn đời sống say mê ấy. Gần ông, tưởng như gần một sự
thiện. Ông ta sống đạt thân từng phần đời. Ông không chỉ là tình nhân của một
người, ông là tình nhân của quả đất. Và bây giờ là chiến tranh và ông Vũ là
lính.
THIẾU NỮ
Anh Hùng, anh cắt nghĩa đó ư ?
ĐÀN ÔNG
Không. Tôi tự trấn an. Bởi tôi cũng không giữ được
lòng trước những tiếng nạn
gõ xuống sàn ấy. Phải, ông ta là một họa sĩ có tài.
THIẾU NỮ
Giờ, ông ta chỉ là một kẻ đui mù tàn tật đi quanh
phòng nhận diện những đồ vật
cũ như một phần đời không thể lặp lại.
ĐÀN ÔNG
Chị muốn thú nhận một điều gì ?
THIẾU NỮ
Anh muốn nghe ?
ĐÀN ÔNG (buồn bã)
Không.
THIẾU NỮ
Anh bao nhiêu tuổi anh Hùng ?
ĐÀN ÔNG (cười đau khổ)
Sự kiêu hãnh làm chị cô đơn. Người con gái không nên
cô đơn
THIẾU NỮ (buồn bã)
Còn anh, những mặc cảm làm anh bé bỏng. Anh thông minh
nhưng nhầm lẫn. Tại sao anh yêu tôi ?
ĐÀN ÔNG
Tôi chưa bao giờ nói điều ấy.
THIẾU NỮ
Cần phải nói thật ư ?
ĐÀN ÔNG
Chẳng hạn chị nhầm.
THIẾU NỮ
Tôi không nhầm vì tôi không yêu anh (khô héo) Có gì
đâu, phải không anh. Một
buổi chiều, con đường đẹp, anh đi bên cạnh, lá vàng
rơi. Chiều hôm ấy là sinh nhật của tôi, tôi đúng hai mươi tuổi. Đó là lý do tôi
để yên cho anh hôn tôi. Nụ hôn đầu tiên trong đời. Dù thế nào, tôi cũng cảm ơn
anh. Suốt buổi chiều còn lại, ta đã giữ im lặng không nói với nhau một lời. Tôi
tưởng như nụ hôn đến từ hư không và những xao xuyến đầu tiên bãng lãng như mây.
Với tôi, đó là một ấn tượng đẹp. Như những bức tranh của ông Vũ: tĩnh vật và
hiu quạnh.
ĐÀN ÔNG
Tôi lặp lại: người con gái không nên cô đơn. Tôi yêu nỗi
cô đơn của chị.
THIẾU NỮ
Chỉ là một cách nói. Anh yêu tôi, nhưng anh không biết
vì sao cả. Anh luống
cuống đến tội nghiệp. Tôi biết anh đã yêu nhiều người
con gái, anh thuộc vào hạng đàn ông nồng nàn và nhiệt tình, nhưng anh không biết
mình tìm gì nên chẳng bao giờ gặp gỡ. Gặp gỡ - phải đó. Như gặp định mệnh. Đang
tìm cớ nào cả, phải thật tự nhiên để nhìn mình. Dù là nhìn và buồn bã.
ĐÀN ÔNG
Chị nguy tín. Sự thông minh làm chị ngụy tín thêm một
lần nữa.
THIẾU NỮ
Không. Tôi chân thật. Tôi yêu ông Vũ.
ĐÀN ÔNG
Tôi muốn giúp chị.
THIẾU NỮ (cười khô héo)
Muộn rồi.
ĐÀN ÔNG
30 tuổi, chị sẽ hiểu thế nào là lòng thương hại. 20 tuổi,
chị chỉ biết kiêu căng.
THIẾU NỮ
Biết thêm một điều: Tai ương. Như lỡ chân, thân thể
quá bồng bềnh để giữ cho
khỏi ngã xuống.
ĐÀN ÔNG
(bắt chước giọng nói của thiếu nữ)
Chỉ là cách nói.
THIẾU NỮ
Đứng dậy, ngó lên trần nhà, nhắm mắt, thở dài. Tiếng
chân gõ xuống sàn nhỏ
dần rồi im. Sấm chớp, ánh sáng thay đổi, sân khấu tối
dần với mưa bắt đầu rơi ngoài cửa sổ.
Phải, chỉ là ngôn ngữ. (thở dài) Chịu đựng đời mình
cũng nặng nề như chịu
đựng tình yêu của kẻ khác. Có nhiều lúc, tôi tưởng như
không có tình yêu. (một lát)
Anh Hùng, hãy lại gần tôi. Hãy giơ tay cho tôi nắm.
ĐÀN ÔNG
(bắt chước kiểu nói thiếu nữ)
Muộn rồi.
THIẾU NỮ
Ông Vũ không cho tôi lên gác. Ông muốn tránh tôi. Tôi
đã hứa sẽ không lên.
(Tha thiết) Anh Hùng, hãy lại gần tôi, hãy ôm tôi
trong tay, hãy nghĩ đến sự ngụy tín của hai người.
Người đàn ông tiến gần thiếu nữ. Căn phòng mù mờ. Y ôm
thiếu nữ trong tay
một cách trang trọng. Mưa nặng hạt.
ĐÀN ÔNG
Tại sao Phượng không nghĩ đến nỗi sáng suốt của hai
người ?
THIẾU NỮ
Đừng. Đừng nói gì cả. Anh nghe không, trời mưa. Anh
Hùng, đừng nói gì cả,
nhưng đừng hôn tôi. Căn phòng tối hẳn. Im lặng. Nơi
khung cửa lớn dưới ánh đèn vàng, kẻ lạ hiện ra. Đó là một người đàn ông cao lớn,
đầu đội mũ dạ và khoác áo mưa. Y đứng lọt trong khung cửa, nghiêng người tựa
vào bức tường hành lang, quẹt diêm và châm thuốc hút. Y xem đồng hồ rồi đứng im
bất động. Một lát sau.
THIẾU NỮ
Cám ơn anh, anh Hùng. Bây giờ anh hãy buông tôi ra.
Cám ơn anh. Tôi muốn
được ở một mình. Đừng, đừng tìm cách hôn tôi. Tôi
không cảm động đâu. Tôi là hư vô.
ĐÀN ÔNG
(buông thiếu nữ. Ngập ngừng)
Tôi muốn giúp Phượng và ông Vũ.
THIẾU NỮ (mơ màng)
Đừng tưởng tượng. Đừng biến chúng ta thành những kẻ buồn
cười quanh một tai họa chung. Mọi người phải bình thản nhận lấy định mệnh mới.
ĐÀN ÔNG
Để làm gì ?
THIẾU NỮ
Để khỏi phải dùng những viên thuốc ngủ.
ĐÀN ÔNG
Tôi nghĩ để vượt qua. Ông Vũ đang đứng trước một định
mệnh mà không ai
chia sẻ được. Chúng ta không thể sống thế đời nhau, dù
là tình yêu.
THIẾU NỮ
Chính tình yêu đem hai người cách xa nhau nhất. Tôi đã
có kinh nghiệm về sự
xa cách đau đớn ấy. Khi yêu ông Vũ, ông ấy trở thành một
kẻ lạ bên cạnh kẻ lạ thứ hai là tôi. Những kẻ lạ đánh mất khuôn mặt của mình.
ĐÀN ÔNG
Mọi cố gắng gần gũi đều chạm phải cái chết.
THIẾU NỮ
Đừng nhắc đến cải chết. Chính sự sống mới quan trọng.
ĐÀN ÔNG
Những người con gái đều suy nghĩ như Phượng. Nhưng người
đàn ông phải suy
nghĩ khác hơn. Sống là mang sẵn mầm chết trong người.
Như yêu là mang sẵn mầm phụ bạc.
THIẾU NỮ
Anh đã là đàn ông chưa ?
ĐÀN ÔNG
Trong thời chiến, mọi người con trai đều là đàn ông
trước tuổi của hắn.
THIẾU NỮ
Đâu phải gắn liền đời sống với chiến tranh là một hình
thức trưởng thành?
ĐÀN ÔNG (cười)
Được rồi. Phượng muốn tôi nói theo ý Phượng: Tôi bắt đầu
đàn ông khi tôi yêu
Phượng. (Cười buồn) Nhưng dù thế nào, cả Phượng lẫn
tôi đều không còn tuổi trẻ.
THIẾU NỮ
Anh lại gian dối. Anh không thấy chúng ta đang ngợp
ngàng trong cái tuổi trẻ bất
hạnh của mình sao ? (Giơ tay chỉ lên trần nhà). Anh
nghe không? Tuổi trẻ đang gõ từng tiếng vào đầu chúng ta. . .
Tiếng chân rõ hơn rồi thưa dần.
ĐÀN ÔNG
Không ích gì cả. Phải nhìn nhận vị trí của mình. Phượng
không thể ở đây. Chỗ
Phượng không phải ở đây. Phượng không thể thế bà Vũ.
THIẾU NỮ
Tôi biết. Nhưng anh thấy đó, đã hai ngày nay, ông Vũ từ
bệnh viện trở về, đui
mù, tàn tật, tự giam mình trên căn gác. Mà bà Vũ thì
chưa trở về. Biết đâu, bà ấy
không trở về.
ĐÀN ÔNG
(nghĩ ngợi rồi dứt khoát)
Tôi sẽ đi tìm bà ta. Phượng hãy hứa với tôi, ở một
mình và đừng nghĩ bậy.
THIẾU NỮ
Tôi thương anh.
ĐÀN ÔNG
Tôi rất buồn vì tuổi hai mươi của Phượng. Tôi ba mươi
tuổi.
Người đàn ông bước ra khung cửa lớn, dừng lại trước mặt
kẻ lạ, rút điếu thuốc
ngậm trên môi, tay lần trong túi tìm quẹt diêm trong
lúc kẻ lạ đã quẹt cháy que diêm mồi thuộc cho y. Ánh sáng lóe lên và tắt đi cho
thấy người đàn ông đó nói gì trong miệng. Xong y khuất sau hành lang.
Kẻ lạ mặt rời khuôn cửa, bước vào phòng trong lúc thiếu
nữ ngồi trong một dáng điệu mệt mõi. Ánh sáng hồng. Dáng điệu của kẻ lạ mặt có
vẻ lén lút Thiếu nữ
không hay biết y có mặt.
THIẾU NỮ (độc thoại)
Giờ, ta một mình, ta là kẻ lạ trong nhà. Làm sao chịu
đựng được sự thừa thải của chính mình? Tôi muốn nhìn thấy dung nhan mình trong
tình yêu. Có thật đó là tình yêu? hay chỉ là sự kiêu hãnh? Làm sao giải phóng
tránh khỏi tình yêu ấy. Ta già rồi. Tôi già thật rồi. Già và lố bịch. Mọi tình
cảm đều lố bịch. (Nhìn ra cửa) Mưa, mưa hoài - mưa mùa hạ làm ta cảm động. Tôi
thèm được bình an...
Thiếu nữ ngồi thừ người. Người đàn ông đứng khuất dưới
cầu thang, phía bóng
tối, bất động nhìn thiếu nữ. Thiểu nữ mở xắc tay, lấy
ra chiếc hộp vuông. Chăm chú mở hộp.
THIẾU NỮ
Ờ… phải đó, mọi tình cảm đều lố bịch. Lố bịch và bất
thường. . .
Nàng cầm khẩu súng đen trong hộp lên, ngắm nghía, rồi
đặt lên bàn. Người đàn
ông lạ mặt chạm vào cây tây ban cầm. Âm thanh vang dội
làm thiếu nữ giật mình, thảng thốt.
THIẾU NỮ
Ai đó ?
KẺ LẠ
Tôi.
THIẾU NỮ
Ông là ai ?
KẺ LẠ
Xin lỗi đã làm giật mình.
THIẾU NỮ
Nhưng ông là ai...
KẺ LẠ
Tôi chờ bà Vũ.
THIẾU NỮ
Bà Vũ chưa về.
KẺ LẠ
Xin lỗi. Xin lỗi.
THIẾU NỮ
Kìa, ông là ai ?
KẺ LẠ
Rất ân hận.
THIẾU NỮ
Ân hận? Tại sao ân hận? Kìa, ông bỏ đi ư…
Kẻ lạ rời khỏi phòng và khuất trong hàng lang. Vừa đi
khuất thì người đàn bà
hiện ra nơi cánh cửa lớn, bối rối một chút trong lúc
thiếu nữ chưa hết kinh ngạc.
ĐÀN BÀ
Phượng đó ư ?
THIẾU NỮ
Vâng, Bà Vũ, bà đã về.
ĐÀN BÀ
Cởi áo mưa, vứt lên thành ghế, ngồi xuống.
Trời mưa.
THIẾU NỮ
Vâng. Mưa.
ĐÀN BÀ
Đừng bối rối.
THIẾU NỮ
Thưa bà, không, tôi có bối rối đâu. Một người vừa đến
đây tìm bà. Một người
đàn ông. Một kẻ lạ.
ĐÀN BÀ
Tìm tôi? Tại sao lại tôi?
THIẾU NỮ
Y làm tôi sợ. Y đến, nói những lời vu vơ rồi bỏ đi như
bóng ma. Bà không gặp y
ngoài hành lang sao ?
ĐÀN BÀ
Không.
THIẾU NỮ
Tôi rất vui mừng thấy bà trở về.
ĐÀN BÀ
Tôi trở về nơi đã sống. Nơi anh Vũ đã bỏ đi. (cười buồn)
Cuối cùng ai cũng tìm
vế căn phần của mình. Chỉ khác là tôi trở về với lòng
tan tành sau cuộc du lịch no nê. Còn anh Vũ thì về với đôi mắt mù và những mảnh
đạn trong người.
THIẾU NỮ
Bà không còn yêu ông Vũ sao ?
ĐÀN BÀ
Yêu là gì ?
THIẾU NỮ
Một câu hỏi ?
ĐÀN BÀ
Đừng dối tôi. Phượng chưa trả lời được. Tôi thì tôi đã
hiểu tình yêu là gì nên không còn tình yêu. Đúng ra, tôi chưa bao giờ yêu. Phải
quan niệm sự chia cách
giữa tôi và anh Vũ như một thức tỉnh. Trước đó là cơn
mê sảng.
THIẾU NỮ
Cơn mê đã kéo dài quá lâu.
ĐÀN BÀ
Phải, đã quá lâu. Gần như một thói quen cảm xúc và suy
nghĩ. Sự thức tỉnh do
đó tước đoạt một phần đời nồng nàn. Gột bỏ lòng mình,
tôi trở nên trơn tru bi thảm.
THIẾU NỮ
Từ bao giờ ?
ĐÀN BÀ
Tôi không rõ nữa. Chỉ biết, khi nhận ra thì mọi sự đã
qua và không cứu vãn được. Tôi nghĩ đến cái mê hoặc trong nghệ thuật của anh
Vũ; nhưng khi không cầm cọ và màu, anh ấy quá nghèo nàn.
THIẾU NỮ
Không thể có một thái độ khác? Bà không thể yêu ông Vũ
vì ông ấy sao?
ĐÀN BÀ
Muộn rồi. Anh Vũ là một họa sĩ, còn tôi là một người
đàn bà tình cảm. Nhưng
cũng bởi vậy tôi đã trở lại, nhận lấy vị trí mình đã từ
bỏ.
THIẾU NỮ
Lòng thương hại.
ĐÀN BÀ
Gần như thế. Lòng thương hại của một kẻ không còn kiêu
hãnh. Dù thế nào, tai
họa chung đã đem tôi trở về.
THIẾU NỮ
Tại sao phải bi thảm đời mình?
ĐÀN BÀ
Có thật như vậy là bi thảm không?
THIẾU NỮ
Tôi không hiểu. Tôi sợ. Tôi sợ mọi người và sự sáng suốt
của họ. Tôi sợ tôi.
ĐÀN BÀ
Sợ tình yêu. Dạn dày hơn, người ta sẽ sợ hạnh phúc.
Nhưng sợ là gì, có phải đó là sự bi thảm mà Phượng cảm thấy không?
THIẾU NỮ
Không giải quyết gì được cả. Chúng ta không thể nhìn
thấy nhau.
ĐÀN BÀ
Phượng không nhìn thấy tôi ?
THIẾU NỮ
Ông Vũ cũng không nhìn thấy bà.
ĐÀN BÀ (đau khổ)
Anh Vũ không nhìn thấy tôi từ lâu rồi. Tình yêu của
anh Vũ che mắt cả tôi lẫn
anh. Chúng tôi không vượt qua được khoảng cách đau đớn
ấy, tôi ở ngoài tầm tay anh ấy, như một kẻ lạ gần gũi.
THIẾU NỮ
Như kẻ lạ đến chờ bà nơi phòng này ?
ĐÀN BÀ (cười)
Phượng thắc mắc ư? Tôi hiểu. Ở tuổi Phượng, mọi sự đều
gây kinh ngạc. Kẻ lạ.
Đối với tôi, kẻ lạ không còn là một bận tâm. Ai đó, một
khuôn mặt nào đó mù mờ
không hình dạng. Tôi không có ý kiến, không chờ đợi.
Có thể là một người có chung với đời mình một vài sinh hoạt, có thể là một người
chưa hề gặp, nhưng đằng nào, chúng ta cũng phải làm quen. Bởi kẻ lạ nằm ngay
chính thân mình, và chúng ta đều có cái kinh nghiệm làm quen ấy.
THIẾU NỮ
Bà Vũ, bà có thể sống với sự suy nghĩ ấy ư ?
ĐÀN BÀ
Tôi đã học sự suy nghĩ ấy bằng tuổi đời của mình. Sau
cơn mê đắm trong nghệ
thuật của anh Vũ.
THIẾU NỮ
Không thể hòa giải được sao ?
ĐÀN BÀ
Với ai? Giữa ai?
THIẾU NỮ
Với tình yêu. Với nghệ thuật. Giữa hai người.
ĐÀN BÀ
Muộn rồi. Tôi trở lại căn nhà này để nhận thêm một lần
nữa sự không thể hòa giải giữa tôi và anh Vũ. Tôi chọn sự cách biệt đó bởi
không thể hóa thân lần thứ hai. Phượng nghiệm mà xem, tôi đã sống những ngày hạnh
phúc... Phượng muốn nhìn thấy không?
THIẾU NỮ
Còn nhìn thấy được hở bà ?
ĐÀN BÀ (mơ màng)
Một lúc nào phải quên thân xác mình nặng nề, trí khôn
mình đau đớn và hạnh
phúc của mình hiện ra... Phượng muốn xem thật ư... Hãy
ở đó, đừng nói gì cả. Hãy nhìn tôi.
Người đàn bà bước lên thang gác trong khi thiếu nữ định
giơ tay ngăn lại. Đến
bậc cấp thứ tư thì bà dừng lại. Ánh sáng trên cầu
thang. Bóng tối trong phòng.
ĐÀN BÀ
Anh Vũ !
(Im lặng. Một lát)
Anh Vũ. Liên đây.
Tiếng động, rồi tiếng chân. Cái bóng người đàn ông hắt
lên bức tường. Người
đàn bà ở lưng chừng cầu thang. Khung cảnh chú trọng
nơi cái bóng và người đàn bà, như một cuộc đối thoại giữa một người và tiếng
nói dấu mặt.
TIẾNG NÓI
Liên đó ư ?
ĐÀN BÀ
Em đây. Em muốn nhìn lại anh. Anh Vũ, hãy cho em lên
nhìn lại anh, nhìn lại
căn phòng chúng ta.
TIẾNG NÓI
Muộn rồi. Bởi anh không còn nhìn thấy được em nên anh
không muốn em nhìn
anh.
ĐÀN BÀ
Em muốn nắm tay anh.
TIẾNG NÓI
Bàn tay đã chết. Anh không còn vẽ được nữa. Tác phẩm ước
mơ không hoàn tất, anh ân hận nhưng bằng lòng. Liên, anh vẫn yêu em. Nhưng em đừng
bước lên căn gác này cho anh giữ được mãi lòng yêu ấy.
ĐÀN BÀ (tha thiết)
Em yêu anh.
TIẾNG NÓI
Em bắt chước anh đó ư ?
ĐÀN BÀ
Em yêu anh. Em van anh, cho em lên nhìn lại căn phòng
tân hôn của chúng ta.
Em nhớ. Tình yêu của chúng ta anh không thể giữ một
mình.
TIẾNG NÓI
Anh xứng đáng giữ một mình.
ĐÀN BÀ
Em không muốn làm anh đau lòng. Nhưng thật ra, anh nói
không đúng. Cả anh
lẫn em đều không xứng đáng với những ngày thắm thiết ấy.
Bi kịch đã đến với ta từ ngày đầu tiên. . .
TIẾNG NÓI (mơ màng)
Ngày đầu tiên... Trời mưa, mưa dầm dề cả buổi chiều,
dưới tàng cây ấy, chúng
ta ướt sủng - ướt sủng tình yêu nồng nàn và đắm đuối.
Ta hôn nhau lần đầu tiên. Lần đầu tiên...
ĐÀN BÀ
Lần đầu tiên em nhận một nụ hôn cho đời mình. Nhưng với
anh, đó không còn
là nụ hôn đầu nữa.
TIẾNG NÓI
Làm sao được. Em trẻ quá. Anh là đàn ông.
ĐÀN BÀ
Anh là họa sĩ.
TIẾNG NÓI
Họa sĩ vẫn là đàn ông.
ĐÀN BÀ
Anh có biết điều đó làm em đau đớn?
TIẾNG NÓI
Anh biết. Những giọt nước mắt ấy làm anh se lòng. Mọi
người thiếu nữ, khi hôn
lần đầu tiên, đều rơi nước mắt. Anh nhớ, khi anh buông
em ra, em im lặng và khóc...
ĐÀN BÀ
Phải, em im lặng. (Xúc động) Anh Vũ, cũng bằng sự im lặng
đó, Đức Mẹ cầu
nguyện cạnh Đức Chúa Cha khi Chúa Hài Đồng ra đời.
TIẾNG NÓI
Em trách anh phải không Liên ?
ĐÀN BÀ
Không, anh đã cho em nỗi mê đắm sáng láng của mối tình
đầu, tưởng như gội
mình trong dòng nước thánh thiện của ân sủng. Em đã dọn
mình suốt cả tuổi trẻ để đón nhận tình yêu đầu tiên ấy . . . Nếu anh biết . . .
TIẾNG NÓI
Em mê sảng hở Liên?
ĐÀN BÀ (cười)
Em muốn nhìn lại hạnh phúc.
TIẾNG NÓI
Chỉ cần bằng lòng, em sẽ thấy hạnh phúc đến nhẹ nhàng
bên đời mình.
ĐÀN BÀ
Tại sao không chính giữa đời mình ?
TIẾNG NÓI
Vì những cách ngăn đau đớn. Sự cách ngăn đã có từ
trong nỗi gần gũi. Em còn
nhớ buổi sáng đầu tiên thức dậy cạnh nhau, em khóc
vùi, em nhìn anh mà khóc, em nói - khóc vì hạnh phúc, vì sung sướng. Nhưng, anh
hiểu - em khóc vì nhận ra mình không nhập với hạnh phúc làm một được.
ĐÀN BÀ (tha thiết)
Anh Vũ, cho em lên nhìn lại căn phòng tân hôn của
chúng ta.
TIẾNG NÓI
Căn phòng không thay đổi từ ngày chúng ta xa nhau.
Nhưng những đồ vật không còn giương mắt nhìn tình yêu của chúng ta nữa. Bằng
đôi mắt mù, anh nhìn bằng ký ức, và căn phòng như hồi sinh. Anh không muốn phải
chứng kiến một tan vỡ mới, bởi những bước chân của em sẽ thức dậy những xót xa
hằng dấu trong bốn bức tường này. . .
ĐÀN BÀ
Anh tưởng có thể yên lòng với ảo tưởng ấy ư? Dù sao,
em cũng cám ơn anh, anh cho em nhìn thấy rõ ràng chúng ta đã xa nhau thật rồi.
Em sẽ đi. Em đi đây. Đó là giải pháp cuối cùng. Em không thể làm kỷ niệm của
anh.
TIẾNG NÓI
Em nói đúng. Đó là cách giải thoát cho anh và cho em,
đó là cách giải thoát cho
tình yêu chúng ta.
ĐÀN BÀ
Em biết anh an lòng khi nghĩ em đã trở về vì anh, và
vì anh, em đi. (Cười) Anh
vẫn như xưa, không thay đổi.
TIẾNG NÓI
Anh rất buồn. Nhưng anh yêu em. Giữa anh và Liên giờ
không chỉ còn những bức tranh thất bại như đời anh, còn có những khuôn mặt
khác. Chẳng hạn: Phượng. Chẳng hạn: kẻ lạ đến tìm em.
ĐÀN BÀ
Những người đàn ông, em không bận tâm. Còn anh, anh
xúc động vì tình yêu
của Phượng ư?
TIẾNG NÓI
Em thông minh, em hiểu hơn ai hết đó không phải là
tình yêu. Cũng như những
người đàn ông không phải là anh ở cạnh em - Đâu phải
đó là tình ái. Với Phượng: đó là ảo tưởng. Với em: đó là cảm giác.
ĐÀN BÀ
Cảm giác ? Không đúng. Em không cắt nghĩa được. Đó là
những liên hệ có đó
nhưng không lưu ý, như tên những người bạn cũ mà ta
không còn nhớ mặt...
TIẾNG NÓI
Lòng em đã thế sao?
ĐÀN BÀ
Dù thế nào, em còn anh...
TIẾNG NÓI
Em dối lòng. Em biết là chúng ta không còn nhau từ lâu
rồi.
ĐÀN BÀ
Em muốn níu vớt... Em muốn chiêm bao đời sống một lần
đã sống. . .
TIẾNG NÓI
Anh không giúp em được nữa. Em hãy đi đi. (Cười) Em thấy
không, anh đang
sung sướng. Nói với Phượng, nếu yêu anh thì hãy tránh
anh đi.
ĐÀN BÀ
Quay lại, nói với thiếu nữ đứng trong bóng tối.
Phượng nghe không? Nếu yêu anh Vũ thì hãy tránh anh ấy.
Kìa, Phượng khóc ư?
Bước xuống cầu thang, nói với lên.
Anh Vũ, anh nói đúng. Em cám ơn anh. Từ biệt anh. Em
yêu anh. Yêu anh.
Bóng người đàn ông trên cầu thang nhòe rồi mất. Người
đàn bà đến cạnh
Phượng trong lúc ánh sáng rõ dần.
ĐÀN BÀ
Phượng khóc thật đó ư ?
THIẾU NỮ
Tình yêu thiểu não như vậy sao, thưa bà?
ĐÀN BÀ
Đó không phải là tình yêu. Đó là hạnh phúc.
THIẾU NỮ
Chùi nước mắt
Bà Vũ, chúng ta sẽ đi ư ?
ĐÀN BÀ (cười)
Không. Chỉ mình Phượng đi. Tôi ở lại.
THIẾU NỮ
Nhưng bà vừa hứa với ông Vũ...
ĐÀN BÀ
Tôi nói để mà nói. Anh Vũ hiểu điều đó. Phải tạo cơ hội
cho hai người kịch với
nhau. Hạnh phúc mà.
THIẾU NỮ
Tôi buồn lắm. Tôi muốn nói với bà - tôi yêu ông Vũ. Phải
chi tôi hiểu tại sao tôi
yêu ông ấy thì tôi sẽ tìm ra được lý do để xa ông.
ĐÀN BÀ
Tuổi trẻ và cơn mê che mắt Phượng rồi. (Cười) Đừng lý
luận nữa cô bé. Không
thể thức tỉnh cơn mê bằng lý lẽ đâu. (lắc đầu) Tội
nghiệp, Phượng đẹp lắm Phượng biết không ?
THIẾU NỮ
Xin bà đừng làm tôi ngượng. Tôi nghĩ khác bà - tôi
không còn lý lẽ. Tôi gọi là
tình yêu. Bà muốn gọi là gì cũng được. Nhưng đừng lung
lạc tình tôi.
ĐÀN BÀ
Tôi thương Phượng. Mọi kinh nghiệm đều không chia cho
nhau được. Dù thế
nào, cũng phải biết cách khởi đầu đời mình.
THIẾU NỮ
Tôi biết phải khởi đầu làm sao đây? Yêu anh Hùng ư? Hẹn
hò, đưa đón, thư từ...
ĐÀN BÀ
Hùng hả? Hắn tình cảm nhưng vụng về, tôi nghĩ là hắn
chưa biết cách ngủ với
đàn bà. Xin lỗi Phượng. Ngôn ngữ của tôi giờ thế đó.
Tôi tuột xuống dốc và không thể ngừng lại. Cố gắng cuối cùng là trở về đây. Sống
lánh mặt như một cái bóng. Lần trở về buồn như một cuộc từ biệt.
THIẾU NỮ
Bà Vũ, bà sẽ bình an, bà tin như vậy không? Còn người
đàn ông? Xin bà đừng cho tôi là tò mò, người đàn ông đến tìm bà làm tôi sợ, bà
nghĩ chi về y, bà có đoán ra y là ai không?
ĐÀN BÀ
Thật tình, tôi không nghĩ gì cả. Có lẽ y là một gã đàn
ông nào đó đã khiêu vũ với
tôi một đêm nào đó, cùng uống với nhau những ly rượu nồng
và khi tôi thức dậy nửa đêm về sáng, thấy y nằm bên cạnh, khuôn mặt ngu si đần
độn.
Hành lang bật sáng, người lạ hiện ra nơi cánh cửa lớn,
áo mưa, mũ dạ, và dừng
lại, bất động.
Phải, những lần tỉnh thức... có phải đó là lúc nhận ra
mình đã quá mệt nhọc
với thân xác của mình ? Có phải là lúc lòng ăn năn?
Kẻ lạ bước vào phòng, nhẹ chân không gây tiếng động. Y
lấy khẩu súng mà
thiếu nữ vẫn để trên chiếc bàn con khuất phía sau. Y
chạm vào cây đàn tây ban cầm và âm thanh vang lên.
THIẾU NỮ (giật mình)
Lại ông.
KẺ LẠ
Giơ tay nhích mũ nhưng vẫn không cất xuống.
Chào Liên. Chào cô.
ĐÀN BÀ (bình tĩnh)
Xin lỗi ông, tôi không nhớ ra...
KẺ LẠ (giọng rõ ràng)
Vâng, chào Liên.
Y tiến lên sau lưng hai người đàn bà để bước lên cầu
thang. Người đàn bà ngăn lại.
ĐÀN BÀ
Kìa, ông là ai? Xin ông đừng lên gác. Xin ông đừng
lên.
THIẾU NỮ
Ông tìm bà Vũ mà. Bà Vũ đây. Kìa, xin ông đừng lên
gác. Tôi cấm ông lên. Ông
không có quyền...
Dằn co. Thiếu nữ và người đàn bà bị đẩy lùi, suýt ngã.
ĐÀN BÀ
Chạy theo kẻ lạ, hoảng hốt vịn vào chân cầu thang.
Anh Vũ! Anh Vũ!
TIẾNG NÓI
Liên. Để cho khách lên. Bạn anh đó. Em đừng lên.
Kẻ lạ khuất trên cầu thang. Sân khấu im lặng. Một lát.
THIẾU NỮ
Bà Vũ, xin bà ngồi xuống. Tôi lo quá. Y có vẻ hung dữ.
Tôi không yên tâm.
ĐÀN BÀ (mệt mỏi)
Hãy nghe lời anh Vũ. Hãy chờ. Phượng nghe gì không?
Tiếng chân rõ rệt, không đều, lớn đần.
ĐÀN BÀ
Tiếng chân. Không, không có gì đáng lo cho anh Vũ.
Nhưng mà... nhưng mà tôi
hồi hộp. Phượng, hãy đến gần tôi Phượng có thương tôi
không? (cười héo hắt) Đừng, đừng trả lời. Phượng, tôi nói thật: tôi không biết
gã đàn ông, tôi không nhớ ra nổi...Sao y gọi tôi là Liên. Gọi một cách thân mật.
Sao y không nói gì. Sao y có vẻ hung bạo với tôi...
THIẾU NỮ
Bà Vũ, bà hãy ngồi xuống. Bà bị xúc đông nhiều. Tôi ở
cạnh bà đây.
ĐÀN BÀ
Phượng trấn an tôi đó ư ?
THIẾU NỮ
Tôi thương bà. Ai cũng thương bà trong nhà này. Anh
Hùng đi tìm bà, chắc anh
không về kịp với trận mưa này. Tôi cũng run đây bà thấy
không. Tôi sợ lắm bà ơi. Ông Vũ và kẻ lạ đang ở trên đầu chúng ta, tôi sợ lắm.
Bà ơi. Mưa. Mưa lớn...
Tiếng sấm sét. Mưa nặng hạt. Tia chớp loé lên cho thấy
những chiếc lá rơi trong
mưa.
ĐÀN BÀ
Lá rơi. Những ngày đó, tôi cũng ước mơ những đứa con
có đôi cánh bay chung
quanh mình như những chiếc lá mùa thu rụng trên vai. Vậy
đó, nhưng tôi vẫn không có con. (lắc đầu) Tình cảm thật là lố bịch. Mọi tình cảm
đều lố bịch.
THIẾU NỮ
Bà đồng ý với tôi rồi đó. Tình cảm lố bịch và bất thường.
ĐÀN BÀ
Phải chi đừng biết mình lố bịch để được lố bịch mãi...
Hãy thổi tắt ngọn đèn
sáng suốt trong lòng mình.
THIẾU NỮ
Thật là kỳ lạ. Có những lúc tôi thấy bà cứng nhắc, có
lúc mềm như lụa... Tôi tự
hỏi - cái gì đã đến cho đời bà...
ĐÀN BÀ (cười thành tiếng)
Cô bé vớ vẫn rồi.
Bóng người đàn ông tên Hùng hiện ra nơi cánh cửa lớn ướt
sủng. Cởi áo mũ và
bước vào.
ĐÀN ÔNG
Bà Vũ, bà đã về?
THIẾU NỮ
Trời, anh Hùng, có một kẻ lạ đang ở trên gác với ông
Vũ .Y có vẻ hung dữ.
ĐÀN BÀ
Chúng tôi ngăn không cho y lên nhưng không được.
ĐÀN ÔNG
Xin đừng hoảng hốt. Ai đến tìm ông Vũ?
THIẾU NỮ
Một kẻ lạ. Y nói với tôi là tìm bà Vũ, nhưng y đi thẳng
lên gác bất chấp
chúng tôi ngăn lại.
ĐÀN BÀ
Tôi chưa thấy mặt y lần nào. Nhưng anh Vũ bảo y là bạn
của anh.
ĐÀN ÔNG
Xin mọi người bình tĩnh. Nếu anh Vũ nhận ra y là bạn
thì không có gì đáng
lo.
THIẾU NỮ
Anh Hùng, không phải là lúc bình tĩnh. Xin anh hãy lên
gác. Tôi lo một sự
gì ghê gớm sắp xảy đến.
ĐÀN ÔNG
Quả thật sự tưởng tượng đã đưa Phượng đi quá xa.
Bây giờ, chúng ta hãy ngồi và chờ. Kẻ lạ xuống, tôi sẽ
hỏi chuyện hắn.
ĐÀN BÀ
Tôi đã mỏi mệt với những bất ngờ. Tôi chỉ còn một chút
trực giác để linh
cảm một tai họa sắp xảy đến cho một người trong chúng
ta.
Tiếng chân. Tiếng chân dồn dập và nóng nảy rồi im bặt.
THIẾU NỮ
Bà Vũ, có thể nào Bà ở lại đây, sống như kẻ vắng mặt
mà tai vẫn nghe những tiếng chân bước thất thanh như thế? Chúng ta phải làm gì
cho ông Vũ.
ĐÀN ÔNG
Không ích gì. Ta không thể dự vào đời người khác. Chỗ
của bà Vũ là ở đây.
THIẾU NỮ
Còn chỗ anh, chỗ tôi ?
ĐÀN ÔNG
Một nơi nào đó không phải nơi này
ĐÀN BÀ
Hạnh phúc cho người còn tìm thấy một nơi nào khác để
tìm đến.
Tiếng chân, rõ và dồn dập hơn.
THIẾU NỮ
Có thêm tiếng chân của kẻ lạ. Hai người đi quanh
phòng, họ đang nghĩ gì, đang nói gì. Hay là họ đang nói với chúng ta bằng tiếng
chân vô hồn ấy. . . Anh
Hùng, tôi không chịu nổi...
ĐÀN ÔNG
Tôi cũng vậy. Trời đã ngớt mưa. Tôi sẽ đưa Phượng về một
lát nữa. Bà Vũ, bà
đã nghĩ đúng, tôi rất mừng thấy bà đã trở lại...
ĐÀN BÀ
Tôi đã mỏi, chuyến đi đã đem tôi di quá xa...
THIẾU NỮ
Cầm chiếc xắc tay và hoảng hốt.
Trời. Khẩu súng của tôi. Khẩu súng tôi đặt nơi này. Bà
Vũ, bà có cầm không ?
ĐÀN BÀ
Không. ông khách. Hay là...
THIẾU NỮ
Ông khách? Trời, kẻ lạ lấy khẩu súng của tôi. Súng có
đạn sẵn. Tôi phải lên gác.
ĐÀN ÔNG
Để tôi lên.
Người đàn ông bước nhanh, đến chân cầu thang. Đèn bật
sáng. Kẻ lạ từ trên gác bước xuống. Y bước thong thả, tay cầm súng.
KẺ LẠ
Tôi là chiến hữu của ông Vũ.
Sân khấu im lặng. Mọi người đều đứng dậy nhìn kẻ lạ. Y
dừng lại trước mặt
người đàn bà.
Liên vẫn đẹp như xưa.
Người đàn bà thối lui. Kẻ lạ giơ súng lên, nhắm và bóp
cò. Tiếng súng nổ.
THIẾU NỮ (hét lên)
Sát nhân !
Người đàn bà từ từ gục ngã trong lúc thiếu nữ chạy lại
đỡ. Người đàn ông qua
phút bàng hoàng, nhảy đến. Y bị kẻ lạ hạ chớp nhoáng,
y gập người, khụy xuống.
KẺ LẠ
Xin cô đừng la, cô Phượng. Tôi là chiến hữu của ông
Vũ. Tôi xin trả lại khẩu
súng cho cô. Còn một viên đạn.
Kẻ lạ bước đi, bình tĩnh khuất trong hành lang, trong
lúc thiếu nữ một tay đỡ bà
Vũ, một tay cầm súng, thảng thốt.
THIẾU NỮ
Anh Hùng. Bà Vũ. Bà Vũ! Tôi còn một viên đạn. Sát
nhân! Sát nhân!
Trong lúc ấy, trên cầu thang, bóng ông Vũ hiện ra rõ
ràng, đang từ từ bước
xuống.
MÀN HẠ
TÁC GIẢ: LỮ KIỀU (QH 59- 62).
