...
HOA
PHONG LAN
...
(Bạch Lan sưu tầm)...
Hoa lan, hay phong lan, cây hoa lan, cây bông lan, cây lan...
(tên khoa học: Orchidaceae) là một họ thực vật có hoa, thuộc bộ Măng tây, lớp
thực vật một lá mầm. Họ Orchideceae là một trong những họ lớn nhất của thực vật
và có các thành viên mọc trên toàn thế giới, ngoại trừ châu Nam Cực; có
cây hoa lan sống dưới mặt đất và chỉ nở hoa trên mặt đất cũng như có cây
hoa lan sống tại vùng cao nguyên của dãy Himalaya; hoa lan có thể tìm thấy tại
các vùng có khí hậu nhiệt đới như trong rừng già của Brasil đến các vùng
có tuyết phủ trong mùa đông như tại bình nguyên của Manitoba, Canada; hoa lan
có loại mọc trong đất (terrestrial), có loại mọc trên cây cao (epiphyte) và có
loại mọc trên đá (lithophyte).
Hoa lan được người ta ưa chuộng vì vẻ đẹp đặc sắc và các hình thức đa dạng của
chúng. Cũng giống như cây lan, hoa lan hầu như có tất cả các màu trong cầu vồng
và những kết hợp của các màu đó. Hoa lan nhỏ nhất chỉ bằng hạt gạo trong khi
hoa lan lớn nhất có đường kính khoảng 1 m.
...........
Truyền thuyết về hoa
Phong Lan
...
Ở một miền xa xôi, khí
hậu ấm áp và đất đai trù phú có một bộ lạc tên là Aruaki may mắn hơn các bộ lạc
khác vì họ sai khiến được loài chim Oócchít chuyên đẻ những quả trứng bằng
vàng. Khi một con chim đẻ trứng vào tổ trong hốc cây thì thủ lĩnh Nato dùng tay
chuyển quả trứng đó sang một cái cây khác, và sự kiện đó được coi như một ngày
hội lớn.
Các cô gái của thủ lĩnh thay nhau phục trên các cành cây, bảo vệ tổ chim khỏi
bị chim ưng phá hoại. Tuy vậy, trong từng góc buôn làng, các trai tráng tay cầm
những mũi tên tẩm thuốc độc đứng canh giữ không cho các chiến binh của bộ lạc
khác đến đánh chiếm kho báu của bộ lạc mình.
Từ ngày quả trứng vàng kia, những tay thợ lành nghề đã chế tạo ra các vòng tay,
hoa tai và đủ các loại trang sức. Số trứng vàng dự trữ mỗi ngày một nhiều đồ
dùng khác. Đàn ông của bộ lạc chuyên nghề săn bắn, còn đám đàn bà, con gái ở
nhà dệt những tấm khăn voan, đan giỏ và hái nhặt thảo quả.
Một hôm cánh đàn ông đi săn trở về với một tâm trạng đầy lo lắng. Họ đã chạm
trán cánh thợ săn của một bộ lạc xa lạ. Cánh thợ lạ này đã kể cho họ nghe về
những chiến thuyền khổng lồ đã cập bờ biển, và về những con người tóc cắt ngắn,
mặt mũi trắng trẻo nom rất lạ lùng, đã đặt chân lên đất liền. Những kẻ da trắng
này rất hám vàng, đã dùng một loại súng có tai khạc ra những mũi tên có lửa
khủng khiếp, cướp giật vòng chân, vòng tay của chị em, tra khảo dân bản xứ nơi
có vàng. Nếu những người Aruaki hiểu rằng, con người cũng có thể biến thành
những kẻ tàn ác, thấp hèn, thì chắc chắn không bao giờ họ lại cho phép kẻ lạ
mặt kia vào làng bản của họ. Nhưng họ không hiểu được điều đó. Họ vẫn cứ khiêng
những người thợ săn lạ mặt bị gấu đánh bị thương vào làng. Vị thủ lĩnh còn ra
lệnh cho đám phụ nữ đi tìm những người bị thương, còn cánh đàn ông lại lên
đường đi săn.
Một kẻ lạ mặt có tên là Khơramooi Métvét. Anh ta rất mê những đồ trang sức của
phụ nữ và cứ gặng hỏi họ kiếm ở đâu thứ đá vàng làm ra được các loại vòng và
hoa tai này. Nhưng chị em chỉ trả lời bằng một nụ cười. Dần dà, Métvét kết thân
được với cô gái cả con của thủ lĩnh tên là Dincadơvin, và hứa hẹn sẽ cưới nàng
làm vợ rồi ở lại với bộ lạc. Dincadơvin nói rằng nàng phải chờ đợi cha trở về
để xin ý kiến.
Métvét bắt đầu làm công việc dò hỏi Dincadơvin về việc tại sao chị em nàng cứ
thỉnh thoảng lại biến vào rừng sâu và ở đó làm gì. Còn Dincadơvin đã tự cho
mình là vợ chưa cưới của Métvét rồi, bởi vậy nàng đã phạm sai lầm còn lớn hơn
cả sai lầm của cha nàng cho phép đưa kẻ lạ mặt bị thương vào buôn làng.
Dincadơvin không hề ngờ rằng, người tình của nàng đã bán linh hồn cho bọn da
trắng để lấy một thùng rượu, và còn hứa với họ sẽ tiết lộ bí mật của bộ lạc
Aruaki? Và thế là sau khi biết chắc chị em nàng thường thay nhau phục trên cây,
bảo vệ bầy chim đẻ trứng vàng, Métvét liền chuốc rượu cho những người canh gác
say mèm, rồi thông báo điều bí mật cho bọn da trắng biết.
Métvét không hay rằng trên đỉnh một ngọn cây cao nhất còn có chàng Ôta Te đang
phóng tầm mắt quan sát khắp vùng gần xa. Anh đã phát hiện ra có những người da
trắng đang đến gần nơi con chim đẻ trứng vàng mà người dẫn đầu là Métvét. Sau
khi loan báo cho buôn làng hay về mối nguy hiểm đang đe doạ và về sự phản trắc
của Métvét, anh liền đóng chuông báo động.
Dincadơvin đau đớn thốt lên :
- Ôi, cớ sao ta lại tiết lộ cho chàng bí mật của loài chim? Thảo nào mà
chàng cứ căn vặn ta! - Rồi nàng quay lại hỏi ông thầy cúng - Hãy chỉ cho ta
biết ta phải làm gì và làm thế nào để cứu loại chim đẻ trứng vàng?
- Cô cô cô! - Tiếng thầy cúng thốt lên, có nghĩa là "Cứ sẵn sàng đi!"
Hết thảy đàn bà và con gái chạy đến, cùng đáp to: "Khô!"
Điều đó có nghĩa là: "Chúng tôi đã sẵn sàng!"
- Hỡi các cô gái! Hãy nhanh chóng trèo lên ngồi vào các cành cây! Khi đó bọn da
trắng sẽ không biết được chim làm tổ trên cây nào. Còn nếu chúng tìm thấy tổ
chim thì Taxan-útke sẽ chạy đi tìm những người thợ săn, gọi họ về đuổi bọn da
trắng đi.
Taxan-útke, tên thường gọi của con Ngựa chiến, phi như bay về phía những người
đàn ông của bộ lạc đang mải săn bắn, còn hàng trăm cô gái khác thì vội vàng lao
lên cây, tay ôm chặt lấy các cành cây.
Métvét dẫn đoàn người da trắng vào rừng, nhưng hắn lúng túng không biết nên chỉ
vào cây nào. Bọn da trắng nổi giận, bắn những mũi tên có lửa vào các cô gái,
nhưng các cô, kể cả các cô đã chết, vẫn ôm chặt các cành cây.
Khi cánh đàn ông chạy về tới buôn làng, đuổi được bọn da trắng đi thì đã quá
muộn - những người con ưu tú - những cô gái đẹp của họ đã chết. Ông thầy cúng
trỏ tay lên trời, gọi tên họ và nói:
- Các con đã xả thân bảo vệ kho báu của bộ lạc ta, các con xứng đáng được ban
thưởng. Tâm hồn các con sẽ biến thành những bông hoa ngát hương, chúng sẽ không
ngừng sinh sôi trên các cành cây kia và sẽ kể lại cho các thế hệ mai sau về
chiến công bảo vệ loài chim mỏ vàng của các con.
Những bông hoa tuyệt vời và đủ loại tựa như các cô gái của bộ lạc Aruaki đang
đua nở trên các cành cây.
Người đời nay gọi đó là hoa Oóckhiđêa - hay là hoa Phong Lan.
..
(B L sưu tầm)
.
..
.......
..
..
